เมื่อพูดถึงจังหวัดชุมพร หลายคนอาจนึกถึงเพียง “หมู่เกาะชุมพร แหล่งดำน้ำชั้นยอดที่นักเดินทางหวังจะมาเยือนกันสักครั้ง ทว่าแท้จริงแล้วจังหวัดประตูสู่ภาคใต้แห่งนี้ยังมีอีกหลายสถานที่น่าสนใจรอให้เราก้าวเข้าไปทำความรู้จักอีกมากมาย

เริ่มต้นจากชื่อของชุมพรนั้นสามารถย้อนไปได้ถึงสมัยสุโขทัย เมื่อครั้งแถบนี้ยังเป็นรัฐเล็กๆ ขึ้นตรงกับหัวเมืองใหญ่ และชุมพรเองก็เป็นเมืองประเทศราชขึ้นตรงกับอาณาจักรนครศรีธรรมราชเมื่อกว่าหลายร้อยปีก่อน ชุมพรจึงมีสถานะเป็นเมืองหน้าด่านที่หากจะยกพลขึ้นเหนือหรือยกทัพลงใต้ก็ล้วนต้องผ่านประตูบานนี้ คำว่าชุมพรจึงอนุมานได้ว่ามันมาจาก “ชุมนุมพล” หรือจุดรวมบรรดาไพร่พล ส่วนอีกแนวคิดกล่าวกันว่ามันมาจาก “ชุมนุมพร” หรือบริเวณที่เต็มไปด้วยการอวยชัยให้พรในยามศึกสงครามนั่นเอง

มากกว่าเป็นเมืองหน้าด่าน ชุมพรยังเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญ ด้วยมีภูเขาน้อยใหญ่ที่สามารถมองเห็นได้รอบทิศทาง และหนึ่งในนั้นก็คือสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังอย่าง “เขามัทรี” ภูเขาที่ตั้งอยู่ไม่ไกลจากตัวอําเภอชุมพร โดยความโดดเด่นของเขามัทรีนั้นสังเกตได้ตั้งแต่ระยะไกล ด้วยเป็นสถานที่ประดิษฐานรูปปั้น เจ้าแม่กวนอิมองค์ใหญ่ที่มองเห็นแม้อยู่ห่างออกไปหลายไมล์ทะเล ทั้งภูเขาลูกนี้ยังเป็นจุดชมวิวสำคัญของเมืองชุมพร เนื่องจากสามารถทอดสายตาเห็นชุมชนชาวประมงเก่าแก่บริเวณปากน้ำชุมพร รวมถึงชายหาดทะเลชุมพรที่งดงามเป็นพิเศษยามพระอาทิตย์คล้อยลับขอบฟ้า

ไม่เพียงความงามน่าหลงใหล แต่เขามัทรียังมีความอร่อยมากมายซ่อนตัวอยู่ อาทิ ร้าน “ตี๋บ้านนก” ซึ่งโดดเด่นด้วยเมนูรังนกแอ่นของดีอีกหนึ่งอย่างของจังหวัดชุมพร ไม่ว่าจะในแบบเครื่องดื่มเย็นชื่นใจ หรือรังนกอุ่นใส่เครื่องยาจีนซดคล่องคอก็อร่อยไม่แพ้กัน หรือใครจะรับติ่มซำนึ่งร้อน รวมถึงกาแฟสักแก้วเพื่อจิบระหว่างชมวิวเขามัทรี ก็นับว่าเป็นตัวเลือกที่ดีไม่น้อยเลยทีเดียว

ถัดจากเขามัทรีไม่ไกล มีอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจรอให้เราเที่ยวชม นั่นคือ “หาดทรายรี” หาดทรายทอดยาวไปตามแนวชายฝั่งซึ่งจะคลาคล่ำด้วยผู้คนเมื่อยามแดดร่ม ลมตก และติดกันนั้นยังมีสถานที่สำคัญของจังหวัดชุมพรที่ไม่ว่าใครก็ต้องแวะสักการะ นั่นคืออนุสรณ์สถานพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ หรือที่คนท้องถิ่นรู้จักกันในนาม “เสด็จเตี่ย” และ “พระบิดาแห่งกองทัพเรือไทย” ผู้มีคุณูปการต่อแวดวงสาธารณสุขและกองทัพเรือไทยในสมัยรัชกาลที่ 5 โดยอนุสรณ์สถานแห่งนี้มักเต็มล้นด้วยดอกกุหลาบและเครื่องบูชา ซึ่งสะท้อนความศรัทธาและความศักดิ์สิทธิ์ขององค์เสด็จเตี่ยได้ชนิดไม่ต้องมีคำบรรยาย

สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้สบายใจ จากนั้นลองลัดเลาะเลียบหาดทรายรีออกมาเพียง 20 นาที เราจะพบกับอีกมิติของเมืองชุมพรนั่นคือความมีชีวิตชีวาของตัวเมืองที่เต็มไปด้วยร้านอร่อยและสถานที่พักผ่อนหย่อนใจมากมาย หนึ่งในนั้นคือ “ยุพาโภชนา” ร้านก๋วยจั๊บเจ้าดังที่ตั้งอยู่ไม่ไกลจากตลาดเทศบาล เมืองชุมพร โดดเด่นด้วยน้ำซุปกระดูกหมูเคี่ยวนานหลายชั่วโมงจนได้รสชาติเข้มข้น ปรุงเข้ากับเส้นก๋วยจั๊บนุ่มหนึบและเครื่องในตุ่นจนนิ่มไร้กลิ่นคาว หรือถ้าหากไม่นิยมกินเส้น ร้านยุพาโภชนาก็มีบรรดาต้มเลือดหมูและเกาเหลาให้เราได้เลือกลอง

และเมื่ออิ่มกันแล้วอย่าลืมเดินทอดน่องชมตลาดเทศบาลเมืองชุมพรสักนิด โดยเฉพาะช่วงเช้าตรู่และเย็นย่ำที่พ่อค้าแม่ขายนำผลผลิตจากท้องไร่ปลายนามาวางขายกันอย่างหนาตา เรียกว่าถ้าหากใครอยากสัมผัสเมืองชุมพรแบบใกล้ชิด การเดินตลาดประจำจังหวัดก็เป็นเส้นทางที่น่ารื่นรมย์ไม่น้อย

แน่นอนว่าเมื่อมาถึงจังหวัดชุมพร ถ้าไม่ลงเรือล่องทะเลคงเรียกได้ว่ามาไม่ถึง ด้วยจังหวัดชุมพรนั้นมีหมู่เกาะอันอุดมสมบูรณ์ด้วยปะการังอยู่มากมาย จึงกลายเป็นจุดหมายปลายทางของนักดำน้ำทั่วสารทิศ อาทิ เกาะลังกาจิว หนึ่งในเกาะสำคัญที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร ด้วยเป็นแหล่งสัมปทานรังนกที่ถูกบันทึกไว้ในหน้าประวัติศาสตร์ เนื่องจากรัชกาลที่ 5เคยเสด็จทอดพระเนตรการเก็บรังนกที่เกาะแห่งนี้ถึง 3 ครั้งด้วยกัน

และนอกจากวิถีชีวิตของนักเก็บรังนกมืออาชีพ เกาะลังกาจิวยังมีแนวปะการังชายฝั่งที่สมบูรณ์ เหมาะกับการดำน้ำตื้น หรือจะล่องเรือชมรอบๆ เกาะก็รื่นรมย์ไม่น้อยไปกว่ากัน แต่หากใครนิยมการดำน้ำลึกเพื่อชมทัศนียภาพใต้ท้องทะเล เราแนะนำให้ล่องเรือห่างจากฝั่งไปไกลอีกนิด เพื่อพบกับ “ร้านไก่”
เกาะขนาดเล็กที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของ เกาะง่าม ด้วยเกาะแห่งนี้มีแนวปะการังน้ำลึกอันอุดมสมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศไทย ทั้งยังมีสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลหาชมยากให้เราได้ทำความรู้จัก อาทิ ปลาดุกทะเล หรือปลาการ์ตูนอินเดียนแดง เป็นต้น

แต่ถ้าใครอยากค้างอ้างแรมกันบนเกาะเราแนะนำให้มาเยือน “เกาะมัตรา” ซึ่งอยู่ห่างจากชายฝั่งหาดทรายรีเพียง 7 กิโลเมตร เพราะนอกจากเกาะใหญ่แห่งนี้จะมีแนวปะการังน้ำตื้นน่าตื่นตาไม่แพ้เกาะอื่นๆ เกาะมัตรายังมีบ้านพักอุทยานฯ ให้ได้จับจองไว้พักแรม รวมถึงมีลานกว้างสำหรับกางเต็นท์ไว้รอบริการอีกด้วย

โดยข้อควรรู้ในการเดินทางมาดำน้ำยังอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพรนั้นมีด้วยกันหลายข้อ ข้อสำคัญคือการท่องเที่ยวในอุทยานฯ จะต้องคำนึงถึงการอนุรักษ์อยู่ทุกลมหายใจ เนื่องจากแนวปะการังทั้งน้ำตื้นและน้ำลึกบริเวณหมู่เกาะต่างๆ นั้นมีความเปราะบางอย่างมาก และมีแนวโน้มว่ากำลังถูกทำลายจากทั้งสภาพอากาศอันแปรปรวน และจากปริมาณนักท่องเที่ยวที่เพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ นักดำน้ำจึงไม่ควรเหยียบหรือเก็บอะไรกลับไป นอกจากความประทับใจอันสวยงาม

หลังเที่ยวเกาะกันจนอิ่มใจ ลองจบวันกันให้อิ่มท้องที่ร้านอาหารทะเลแสนอร่อยบริเวณปากน้ำชุมพรอย่าง “แม่ไม้ซีฟู้ด” ซึ่งโดดเด่นด้วยวัตถุดิบสดๆ ที่คัดสรรอย่างดีจากท่าเรือที่อยู่ถัดออกไปไม่ไกล นำมาปรุงอย่างจัดจ้าน ตามสไตล์อาหารแดนใต้ มีเมนูเด็ดห้ามพลาดอย่างแกงส้มไข่ปลาริวกิว ปลากะพงทอดน้ำปลา หอยนางรมทรงเครื่อง ทั้งยังมีเครื่องดื่มหาชิมยากอย่าง “น้ำส้มจี๊ด” ช่วยเติมความสดชื่นหลังมื้ออาหารได้อย่างลงตัว

และเหล่านี้เองคือความน่าสนใจของจังหวัดที่เป็นเหมือนประตูสู่ภาคใต้ ซึ่งเต็มไปด้วยแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติตระการตา วิถีชีวิตของคนท้องถิ่นอันหลากหลาย ไล่เรื่อยมาตั้งแต่หมู่บ้านชาวประมง สวนผลไม้ รวมถึงของอร่อยพื้นถิ่นมากมายที่ชวนให้เราระบายยิ้มเมื่อได้สัมผัส